Hoe kunnen MKB-bedrijven superkritische CO2 inzetten voor een milieuvriendelijke productie van duurzame chemische producten? Die vraag staat centraal in een vierjarig project van zeven bedrijven, Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool. De provincie Groningen en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) ondersteunen het initiatief gezamenlijk met een subsidie van ruim 3,8 miljoen euro. Daarvan is 3,35 miljoen euro Europese subsidie (EFRO). Naar verwachting levert het project ruim 50 banen op bij de deelnemende bedrijven uit de agrifood-, energie- en chemiesector en een toekomstig kenniscentrum.
Ter gelegenheid van de Week van de Circulaire Economie overhandigden gedeputeerde Nienke Homan en SNN-directeur Marjan Dol een cheque aan de initiatiefnemers prof. dr. Francesco Picchioni, Martin Tietema, CEO van Foamplant en Thomas Wielema, senior onderzoeker van Avebe.
Groen oplosmiddel
Superkritische koolstofdioxide (scCO2) is een milieuvriendelijk oplosmiddel, dat ontstaat bij een relatief hoge druk en temperatuur. Het is geen vloeistof en geen gas, maar heeft wel de eigenschappen van beide. Superkritische CO2 kan op verschillende manieren gebruikt worden in de industrie, bijvoorbeeld om stoffen van elkaar te scheiden of op te lossen. Deze groene procestechnologie bespaart grondstoffen, water en energie. Het helpt bedrijven om op milieuvriendelijke manier nieuwe duurzame producten te ontwikkelen, zoals lijmen en recyclebare schuimen, als vervanging voor bijvoorbeeld het niet duurzame PUR.
Grondstoffen sparen
De bestaande kennis en expertise over superkritische CO2 binnen de Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool worden met dit project vergroot. De deelnemende bedrijven gebruiken die kennis om nieuwe, duurzame producten te ontwikkelen met duurzame productieprocessen. Zo wil Avebe het gebruik van scCO2 als droogmiddel onderzoeken. In potentie zijn zeer grote energiebesparingen tot wel 75% mogelijk. Ook startup Foamplant uit Groningen doet mee. Dit bedrijf produceert biologisch afbreekbare teeltschuimen voor de tuinbouw. Fossiele grondstoffen als turf en steenwol zijn daardoor niet meer nodig. Foamplant verwacht met behulp van het superkritisch CO2-project hun productieprocessen te verduurzamen en nieuwe schuimtoepassingen te ontdekken.
Kansen voor bedrijven
Prof. dr. Francesco Picchioni van de Rijksuniversiteit Groningen is een internationaal bekend onderzoeker van scCO2 en een van de initiatiefnemers. “Groene producten kunnen beter gemaakt worden met groene productieprocessen die geen milieuschade opleveren en minder energie kosten. Het gebruik van scCO2 als alternatief voor organische oplosmiddelen kan meerdere bedrijven in de regio helpen om dit doel te bereiken. Ook voor de maak- en voedingsindustrie en machinebouw biedt scCO2 kansen. Veel bedrijven willen daar meer over weten. Samen met de Hanzehogeschool bieden we de deelnemende bedrijven veel kennis, expertise en een uitgebreid palet aan technologieën. Daarmee nemen we nationaal maar ook internationaal een unieke positie in. Hopelijk leiden onze inspanningen tot baanbrekende innovaties waar ook andere bedrijven van kunnen profiteren. Zo versnellen we samen de noodzakelijke overgang naar een biobased en circulaire economie.”
Verduurzamen industrie
“Producten moeten groener worden en met minder CO2-uitstoot gemaakt worden. Superkritische CO2 kan daarin een belangrijke rol spelen. Mkb-bedrijven kunnen straks profiteren van innovatieve toepassingen van dit groene oplosmiddel en zo hun afval, uitstoot van schadelijke stoffen en energiegebruik verminderen. Daarmee draagt dit project bij aan het verduurzamen van onze industrie. Dat ondersteunen we vanuit de provincie Groningen graag”, zegt gedeputeerde Nienke Homan.
De zeven bedrijven die aan het kennisproject meedoen zijn: Foamplant, Avebe, Syncom, Marielle Preesman, Dynaplak Adhesive and Starches, Longbloom en DSM Coating Resins.
Foto: Overhandiging van de cheque door de provincie Groningen en SNN aan de initiatiefnemers; vlnr: Francesco Picchioni, Martin Tietema, Thomas Wielema,, Marjan Dol en Nienke Homan.